Geçtiğimiz aylarda Türkiye’de hayata geçirilen yasal düzenleme ve teşviklerle Türkiye’de telefon üretimi cazip hale gelmişti. Bu düzenlemelerin ardından Xiaomi, Oppo, Samsung, Vivo, TCL ve Tecno gibi markalar Türkiye’de telefon üretimine başlayacaklarını duyurmuşlardı.
Bu markaların bazıları Türkiye’de fabrika açarken, bazıları da mevcut üreticilerle işbirliği ile üretim yapacaklar. Türkiye’de üretim yapacak olan markalardan biri olan TCL ile bir röportaj geliştirdik ve yaşanan süreci ve detayları konuştuk.
Türkiye’de telefon fiyatları ucuzluyor!
TCL’in Türkiye’deki faaliyetlerini ve çalışmalarını – ki yakın zamanda Türkiye’de de üretime başlanıyor – TCL Mobil Türkiye Ülke Müdürü Serhan Tunca ve TCL Mobil Türkiye Pazarlama Müdürü Arzu Topuz’a soracağız.
TCL Mobil Türkiye Ülke Müdürü Serhan Tunca
Türkiye’de yerli üretime başlıyorsunuz. Bu konuyla ilgili bize biraz detay verebilir misiniz?
Serhan Tunca: Üretim aslında yıllardır bizim Türkiye’de yaptığımız yatırımların bir parçası. Üretimden önce fiziki olarak ofisimizin açılışından beri 5 senedir neler yaptığımızı da anlatmak istiyorum. Son kullanıcılar bizi aslında daha çok Alcatel markamız ile biliyordu. TCL; Alcatel ve yanında daha önce Blackberry ve Palm gibi markaları da barındıran bir şirket. TCL bizim şirketimizin ana ismi. TCL ailesi içerisinde çok fazla kategori var. Bu kategoriler arasında cep telefonları, tabletler, modemler, giyilebilir teknolojiler, televizyonlar ve beyaz eşyalar olarak sayabileceğimiz çok ürün var. Aslında çok büyük bir son kullanıcı elektroniği deviyiz ve aynı zamanda büyük bir üreticiyiz. Dünya çapında birçok yerde hem ev elektroniği için hem de cep telefonu ürün grupları için fabrika girişimleri var. Bu fabrikalarda hem ürünlerin ham maddeleri hem de ürünler üretiliyor. Bildiğiniz üzere, bizim en büyük Pazar payına sahip olduğumuz ürün kategorisi televizyon. Televizyonda dünya ikincisiyiz. Aynı zamanda dünyanın sayılı panel tedarikçilerindeniz. O yüzden ürettiğimiz mobil ürünlerin dahi aynı zamanda ekranlarını da biz üretiyoruz. Hatta dünyada mobil ekran boyutunda kavisli AMOLED ekran üretebilen iki üretici var. Bunlardan bir tanesi biziz. Uzun bir dönemdir de hem Alcatel hem TCL ile zaten Türkiye pazarında yer alıyoruz. Özellikle tablet ürün grubunda satış rakamlarında Türkiye’de ikinci marka konumuna geldik. Bu da aslında tüm yatırımların çıktıları. Sorunuza dönecek olursak, cep telefonu üretimi Mayıs 2020’den beri gündemimizde yer alıyor. Bu tarih de bu ürün gruplarına gözetim uygulamasının başladığı tarih. O zamandan beri yoğun bir hazırlık içerisindeyiz. İkinci çeyreğin içerisinde cep telefonu ürün grubumuzu ve muhtemel farklı ürün gruplarını da Türkiye’de üretimin avantajlarıyla son kullanıcılara sunacağız. Burada fiyatlama avantajının olacağını belirtmek istiyorum. Bugün ilk öncelikli olarak üretim cep telefonu olsa da aslında Eylül’den beri Türkiye’de televizyon ürün grubunda üretim yapıyoruz.
-O grup da size mi bağlı yoksa başka bir ekip mi o tarafı yönetiyor?
Serhan Tunca: TCL, büyük bir yapı olduğu için ayrı bir iş birimi tarafından yönetiliyor. Başka bir birim tarafından yürütülse de birlikte iş birliği yapıyoruz. Bu tip çok büyük dikeyleri olan firmalarda konsantrasyon odağını artırmak için kategorilere bölünebiliyor. Türkiye’de ki operasyonda birlikte bir sinerjinin içindeyiz. Biz mobil ürünlerden sorumluyuz. Mobil ürünler çatısı altında telefon, tabletler, modemler, giyilebilir teknolojiler, kulaklıklar gibi ürünler var. Bugün televizyon ile başlayan üretim hikayemiz cep telefonları ile devam edecek. Ardından muhtemelen farklı ürün grupları da eklenerek öncelikli olarak Türkiye pazarı, ardında da çevre pazarlara ihracat gündemi ile devam edeceğiz.
Fabrika ya da üretim yeri nerede? Özel bir yatırım mı yapılıyor yoksa iş birliği mi söz konusu olacak?
Serhan Tunca: Şu anda TCL Dünya çapında mobil telefon, televizyon, iklimlendirme, beyaz eşya ve ev aletleri üretim üslerine ve üretim iş ortaklıklarına sahiptir. Üretim kapasitesi tüm kategorilerin toplamı için yaklaşık 200 milyon adettir. Çin, Polonya, Vietnam, Meksika, Pakistan, Hindistan, Arjantin, Brezilya, Hindistan ve Endonezya gibi sıralayabileceğim ülkelerde üretim faaliyetlerimiz bulunmaktadır. Türkiye’de de bir iş ortağı ile birlikte ilerliyoruz. Üretim alanında güçlü bir marka ile güçlerimizi birleştiriyoruz.
Türkiye’de üretiliyor olması telefonun ya da başka bir ürünün fiyatını düşürür mü?
Çin’de ürettiğiniz ve Türkiye’de ürettiğiniz telefon ile nasıl bir fiyat farkı olacak?
Serhan Tunca: Bu markaların satış stratejilerine göre değişecek olsa da maliyetlerin gösterdiği tabloyu söylemek isterim. Şu an yüzde 30, yüzde 25 bandında maliyet avantajı olacağını öngörüyoruz. Gözetim uygulaması sebebiyle gözetim uygulamasından muaf olmayan ithal ürünlerin hepsine sabit bir vergi uygulanıyor. Dolasıyla üretimi burada yaptığımızda maliyet avantajı olmasını bekliyoruz. Biz bu maliyet avantajımızı fiyatlarımıza yansıtacağız. Ben burada TCL olarak cevap veriyorum markadan markaya değişebilir. Burada niyetimiz ve amacımız zaten üstün teknoloji olan ürünlerimizi daha uygun fiyatlara sunmak. Uzunca bir süredir tüm dünya pazarında da stratejimiz, bu iyi teknolojiyi ve rakiplerinden farklılaşan ürünleri uygun bir fiyatla sunma stratejisi içindeyiz. Kullanım dostu bir politikamız var burada.
Türkiye’de fabrikalar kuruluyor. Bunun bazen eleştirisel yanları oluyor. ‘Ucuz işgücü olduğumuz’ için diyenler olabiliyor. Böyle bir durum var mı ya da stratejik konumumuzdan dolayı mı Türkiye tercih edilmeye başlandı?
Serhan Tunca: Öncelikle Türkiye jeopolitik konumuyla kesinlikle çok merkezi bir noktada bulunuyor. Üretim sadece cep telefonu alanında değil neredeyse bütün alanlarda var ve gitgide artıyor. Tabii aslında bu birçok şeyin birleşimi. Yatırım için Türkiye Cumhuriyeti’nin uyguladığı teşvik programları üreticileri bu konuda teşvik ediyor. Bunun sebebi ucuz işçilik değil tam tersine hatta kalifiye işçi bulunduğu için de üreticiler burada yer alıyor. Ben inanıyorum ki Türkiye’de üretim yapan markaların üretim kaliteleri ve ürünlerinin kaliteleri çevre ve diğer ülkelerin kalitelerin üstünde olacaktır. Biz gerçekten yönetim ve üretim konusunda birçok ülkeden gömlek gömlek üstteyiz. Bunlar da ürünlere yansıyacaktır. Türkiye uzun zamandır 12 milyonluk bir cep telefonu pazarına sahip. Bunu nüfusa oranladığınız zaman diğer ülkelere göre daha yüksek oranda. Bu üretim ve ihracatla beraber toplam hacmin daha da yükseleceğini düşünüyoruz. Belki değerde pazar aynı olacaktır ama adet oranı olarak geçmişteki yıllık adetlerin daha üstüne çıkacağına inanıyoruz.
Aldığım duyumlara göre siz TCL marka kulaklık ve tabletleri de Türkiye’ye getireceksiniz. Bu iş birliği ile beraber mi olacak yoksa bağımsız mı olacak?
Serhan Tunca: Biz ürün gruplarımızı TCL marka çatısı altında genişletme stratejisi içindeyiz. TCL markası altında ürün çeşitlikleri ve dikeylerini artırıyoruz. TCL markalarımız arasında üstün teknoloji sunan bir marka olarak konumlanıyor. TCL tarafında Kasım 2019’da cep telefonu ile başlamıştık. 2021’de çok daha fazla ürün olacak. Buna tabletler ve ses ürünleri de eklenecek. Niyetimiz son kullanıcıyı TCL ürünleri ile çevrelemek.
Çip üretiminde sıkıntı var. Otomobil ve otomotiv sektörü bu durumdan çok etkileniyor. Telefon ve tablet cihazlarının etkilediğini duymadım ama sizde o tarafta sıkıntı var mı?
Serhan Tunca: Çip üretiminde teknik olarak sorun yok. Ama bu çipleri kullanan ürünlerin sayısı ve teknolojiler arttıkça dolasıyla bunların ham maddesi silikon tedariğinde sorun olabiliyor. Bu ürünlerin hepsi bağlantılı. Bu bağlantılar eskiden 4G gerektirirken şimdi 5G tüm ürünlerde olmaya başladı. 5G çiplerde kullanılacak silikon miktarı 4G’ye göre daha yüksek. Bu aslında temel sebeplerden bir tanesidir. 5G talebinin artmasından kaynaklı ham maddenin yetersizliğinden dolayı sektör olarak çipe dair sorun yaşıyoruz. Diğer tarafta buna sebep olan şeylerden bir tanesi de çok hızlı büyüyen ve Türkiye’nin de içinde olduğu elektrikli araçlar. Elektrikli araçların içindeki otonom sistemler daha fazla elektronik çipler kullanıyor. Bunun yine sebeplerinden bir tanesi de pandemi döneminde evden çalışma ve evden çalışmadan kaynaklı tablet bilgisayar kullanımının artması. Global bir tedarik sorunu 2020’de vardı; 2021’de de devam edecek. Ama firma olarak bundan etkilenmeyeceğiz. Çünkü uzun dönem tedarik planları yapıldı. Sektör olarak bunu yaşayacak olsak da biz TCL olarak şu anda bunu yaşamıyoruz.
Türkiye pazarında 2021’de birincil hedefleriniz neler olacak?
Serhan Tunca: Öncelikle ilk hedefimiz, burada yerli ürettiğimiz ürünleri bir an önce son kullanıcılarımız ile buluşturmak. Önceki senelere göre daha yüksek büyüme hedefimiz var ama ilk adım olarak koyduğumuz bir hedef var. Tablet grubunda hedeflerimizin paralelindeyiz şu anda tablette Türkiye’de ikinci sıradayız. Cep telefonu için üretimin ilk yılında, pazar dinamikleri içinde zor ama mütevazi bir hedef olarak yüzde 3’lük pazar payı hedefimiz var. Sürdürülebilir bir büyüme eğilimi içerisindeyiz. Örneğin ilk yıl için yüzde 3 olan büyüme hedefimiz, ikinci yıl yüzde 5-6 olacak. Son kullanıcı bazımızı artırarak ilerlemek istiyoruz. Diğer tarafta da ses ürünleri grubunda bir an önce pazarda olma eğilimi içerisindeyiz.
TCL Mobil Türkiye Pazarlama Müdürü Arzu Topuz
Arzu Topuz: 2021 senesinin sonunda yaptığımız yatırımlar ve farklı ürün gruplarımızın getirdiği güç ile TCL marka bilinirliğini arttırmak en büyük hedeflerimizden birisi. Televizyon, cep telefonu, tablet ve ses grubu gibi farklı ürün kategorilerinin bize sağladığı sinerjiyi kullanarak TCL markamızı çeşitli sponsorluk ve pazarlama yatırımları ile destekliyor olacağız. Yakın zamanda sizlerle de paylaşacağımız ve bizi çok heyecanlandıran yatırımlarımız olacak.
Biraz daha üst seviyeye oynayan cihazlar Türkiye’de ne zaman satılacak?
Arzu Topuz: TCL markası olarak stratejimiz üst düzey teknik özellikli ürünleri erişilebilir fiyatlarla tüketicilerimizle buluşturmak. Yılın ikinci yarısında, TCL markalı daha yüksek teknik özelliklere sahip , üst seviye cihazlarımızın lansmanını yapacağız.
Yerli üretimde, üretimin burada yapılmadığı sadece burada montajlanma işlemi yapıldığı yönünde eleştiriler geliyor. Ben buna katılmıyorum. Ama birinci ağızdan da duymak istiyorum. Yerli üretimin Türkiye’ye ne katkısı olacak? Maddi ve manevi tarafı hakkında bir Türk olarak siz neler söylersiniz?
Serhan Tunca: Bu projelerin sonunda Türkiye’de de bir markalaşma olması belki de birlikte iş birliklerinin oluşması üretimlerin altında yatan ana kazanç olacak. Biz de uzunca bir dönemdir hazırlanıyoruz. Bizim yapacağımız üretim sadece montaj olmayacak, tamamen dizilimin, örneğin elektronik kartının diziliminin yapılacağı bir üretimden bahsediyoruz. Üretim hacminin burada büyümesi Türkiye için öncelikle bir istihdam kaynağıdır. İkinci olarak herkesin de planladığı gibi Türkiye’den ihracatlar olacak. Bu otomotivde böyle başladı. Büyük markalarla yarışacak Türk markalarının bu alanda çıkmasına sağlayacağız. Yeni çıkan regülasyonlar ve kararlarla bunun önünün çok açık olduğuna inanıyorum. Uzun vadede marka iş birlikleri belki tamamen yerli bir markamızın çıkmasını sağlayacaktır. Bunun son kullanıcıya faydası da yüksek bir teknolojiyi uygun fiyatla edinmek olacaktır.
Bir yanıt bırakın